بسیاری از بزرگسالان مبتلا به بیماری ADHD با مشکلاتی در  مدیریت زمان  ، اولویت بندی ، سازمان دهی و برنامه ریزی جهت فعالیت های مهم روزانه مواجه هستند . این مشکلات می توانند پیامد های فراگیر و گسترده ایی داشته باشند که به صورت بالقوه بر روی روابط شخصی افراد ، شغل ، امنیت مالی و به طور کلی بر سلامت جسمی و بهداشت روانی آنها تاثیر می گذارد .

مری وی سولانتو از جمله متخصصینی با مدرک دکترا می باشد که توانسته است مداخلات شناختی – رفتاری خاصی را شناسایی کند که کمک کننده می باشند .  ساانتو مرکز ADHD  را که در مدرسه ی پزشکی  مونت سینا واقع شده است  اداره می کند ؛ جایی که او و همکارانش الگوی گروه درمانی  ۱۲ هفته ایی را تشکیل دادند . موضوع این جلسات به طور خلاصه در زیر آمده است .

این برنامه یک مجموعه از راهکارهای شناختی – رفتاری که مستقیما مشکلات مشترک را هدف گرفته اند و زندگی بزرگسالان مبتلا به ADHD را تحت تاثیر قرار میدهند  به شکلی متحد و بهم پیوسته  مطرح می کند . این مداخلات به ضعف های مرتبط با عملکرد های اجرایی از قبیل مدیریت زمان ، سازماندهی ، برنامه ریزی و اولویت بندی اشاره دارند. و هم چنین این مداخلات به ضعف روحیه ، اضطراب و افسردگی نیز توجه دارد که اغلب برای افرادی که با بیماری ADHD دست و پنجه نرم می کنند اتفاق می افتد .

همانطور که این بیماران با برنامه به پیش می روند ، افراط گروه مانتراها(سروده های و آواهای آیین بودا)ویا جملات قصار ی که به مانند سرنخ های خودآموزنده  به کار میروند را می آموزند، این به آنها کمک می کند که اهمیت راهکارها و پاسخ های سازگار را به یاد آورند و همچنین به آنها کمک می کند که شیوه های تعمیم  دادن راهکارها و پاسخ های سازگار را بیاموزند.

مثال هایی از این جملات قصار شامل :

• چیزی که برنامه ریزی نشود نمی تواند وجود داشته باشد
• اگر در آستانه برخورد با  مشکلی هستید ،قدم اول بسیار مهم و بزرگ است .
• تمام کارها را بر اساس الویت بندی آنها انجام دهید.
• شروع کردن سخترین قسمت کار است .
• یک مکان برای همه چیز و هر چیزی در جای خود
• آن که از دیده رود از دل برود
• کار امروز را به فردا مسپار .فردا انجام ان بسیار سخت تر خواهد بود.

این روش درمانی می تواند با درمان شخصی هم منطبق باشد(سازگار باشد)،این موضوع به  پزشگان بالینی اجازه می دهد که این برنامه را برای کسانی که ممکن است به گروه درمانی جواب ندهند و یا آنهای که به روش درمانی منحصر به فرد نیازمند هستند  در جلساتی  مرتبط به هم مورد استفاده قرار گیرد.

یک تحقیق سودمند که در مجله روانپزشکی امریکایی در سال ۲۰۱۰ انتشار یافت نشان می دهد که این الگو جهت بهبود پیشرفت بزرگسالان در زمینه های مرتبط با عملکردهای اجرایی موفق بوده است .

این تحقیق دو جلسه اختیاری را شامل نمی شود..یک بخش که بر روی تغییر افکار و تحریف های شناختی خودکار متمرکز است و موضوعات جلسه پنجم را پوشش می دهد.دومین بخش تحت نام  به رخت خواب رفتن ، بیدار شدن و برخواستن و به موقع سر کار رفتن است . ساانتو می گوید:” دیر رسیدن به سرکار  یکی از مشکلات مشترک بزرگسالان  مبتلا به  ADHD  است ، به هر صورت شما نمی توانید به موقع سر کار حاضر شوید مگر آنکه به موقع از خواب بیدار شده باشید و نمی توانید سر وقت از خواب بیدار شوید مگر آنکه به موقع به رخت خواب رفته باشید.”  این جلسات راهکارهایی که ثبات و سازگاری را افزایش می دهد معرفی می کند.سالنتو اداره ی موسسه ای را برعهده خواهد داشد که بر اساس این الگوی درمانی در کنفرانس CHADD’S  در اورلاندو در نوامبر ۲۰۱۱ برگزار می شود . سالنتو اخیرا کتابی با نام درمان رفتاری –شناختی برای بزگسالان مبتلا به ADHD :با  اختلال عملکرد اجرایی را به چاپ رسانیده است .(نشر گوایلفورد، ۲۰۱۱ ). این کتاب شامل جزئیات رهنمای درمانی که او و همکارانش برای پزشگان بالینی که می خواهند این برنامه را عینا بکار گیرند نوشته اند.

مارک کاتز  یک مشاور روانشناسی بالینی است و مدیر بخش مرکزی خدمات توسعه یادگیری ،آموزشی ،روانشناسی و عصب شناسی روان شناختی که در سانتیگو واقع شده است می باشد. او همچنین ویراستار نوشتاری مجله اتنشن (ATTENTION  ) است و یکی از اعضای هیئت مدیره مشورتی این مجله می باشد. او همچنین از اعضای سابق هیئت مشاور تخصصی CHADD بوده و دریافت کننده ی جایزه ی هال او فم (HALL OF FAME ) ) CHADD  می‌باشد.

خلاصه بخش به بخش (جلسه به جلسه  )

در اینجا خلاصه ای از  دوازده جلسه ی آموزشی درمان رفتاری –شناختی  برای بزرگسالان مبتلا ADHD که  توسط سالنتو و همکارانش تهیه شده است  ارائه می گردد.

جلسه ۱ : رسیدن به آرامش با افزایش توان شناخت و رشد

شرکت کنندگان اهداف شخصی خود را با گروه همسان می سازند و  فرا می گیرند که چگونه بتوانند احساساتی که می تواند مانع پیشرفت شود و منابع درونی و قدرتهایی که می تواند در جهت تسهیل تغییر کمک کنند را فرا خوانند.

جلسه ۲: مدیریت زمان : آگاهی زمانی و برنامه ریزی زمانبندی شده

اعضای گروه اهمیت دسترسی به ابزارهای زمانی مانند(ساعت جیبی (مچی )و دیواری )را فرا می گیرند و اینکه چطور با تخمین زمان به  انسانهایی وقت شناس تبدیل شوند ،.چطور برنامه ای را انتخاب کنند که بهترین عملکرد را داشته باشدو چطور به طور موثری از برنامه ریزی در جهت تهیه لیست انجام کار و برنامه برنامه زمانبندی شده استفاده کنند.

جلسه ۳: مدیریت زمان :چگونگی مدیریت انجام وظایف و پاداش دادن به خود

شرکت کنندگان می اموزند چگونه کارهای کسل کننده و عظیم را به بخش های کوچکتر و قابل کنترل تقسیم کنند و اینکه چطور پاداش های شخصی را به گونه ای بکار برند تا کارهای ناخوشایند لذت بخش تر شوند.

جلسه ۴: مدیریت زمان : اولویت بندی و فهرست بندی کارها

اعضای گروه می آموزند چگونه کارهای مهم را از کارهای کمتر مهم تر جدا کنند ،چگونه فهرستی  را تهیه کنند که اولویت بندی مسئولیت ها در آنها لحاظ شود و چگونه اطمینان یابند که زمان کافی برای انجام وظایف روزانه تخصیص یافته است ،مخصوصا برای کارهای مهمتر و ضروری تر .

جلسه ۵: مدیریت زمان :غلبه بر موانع احساسی

شرکت کنندگان می آموزند که چطور افکار خودکار که انحرافات  شناختی را  منجر می شوند شناسایی کنند. (انحرافات شناختی شکلی از گفتگوی درونی منفی و فاقد ارزش اند که می توانند به احساس اضطراب و افسردگی منجر شوند. ) سپس آنها یاد می گیرند که چگونه این انحرافات شناختی را به چالش بکشند و افکاری واقع بینانه ، مثبت و سازگار  را جایگزین آنها کنند.

جلسه ۶ : مدیریت زمان : فعال سازی و انگیزش

اعضای گروه راهکارهای  چگونه شروع کردن ،با انگیره ادامه دادن و به اتمام رساندن کارها را می آموزند.در این فرایند آنها همچنین یاد می گیرند که چگونه از عواملی که باعث حواس پرتی می شوند اجتناب کنند که این عوامل شامل : عوامل حسی و اجتماعی می باشند.

جلسه ۷: سازمان یافتن : تشکیل یک نظام سازمان یافته

شرکت کنندگان می اموزند که از راهکارهای سازمان یافته آنگونه استفاده کنند که مسائل مهم به آسانی قابل شناسای و براحتی قابل دسترسی باشد.

جلسه ۸: سازمان یافتن : اجرای یک سیستم سازمان یافته

اعضای گروه با تمرکز بر روی سازمان دهی مکان های فیزیکی در خانه یا در اداره و همچنین یکپارچه کردن راهکارهای مدیریت خود که از قبل آموخته اند  کار بر روی  سیستم سازمان یافته ی خود را ادامه می دهند.

جلسه ۹ : سازمان یافتن : نگهداری یک سیستم نظام یافته

شرکت کندگان سیستم ها و راهکارهایی را برای دسته بندی  و بایگانی کردن چیزها ،قرار دادن چیزها در جای خودشان ،ایجاد فضاهای سازمان یافته بیشتر و کارکردن با پست الکتریکی (MAIL   ) را میآموزند.

جلسه ۱۰ : طراحی پروژه و به انجام رساندن آن

با استفاده از مدیریت زمان ،سازماندهی ،برنامه ریزی ،خود انگیختگی  و دیگر راهکارهای آموخته شده، در بخش های بعدی پروژه و گام های لازم برای اجرای آن را طراحی میکنند.

جلسه ۱۱: طراحی پروژه : اجرا

شرکت کنندگان بر تمرکز خود بر روی پروژه ای که در هفته گذشته شناخته اند را ادامه می دهند و راهکارهایی را که در بخش های گذشته یاد گرفته اند را مرور میکنند تا مطمئن شوند که آنها به درستی به کار گرفته شده اند.

جلسه ۱۲: نگاه به آینده

اعضای گروه پیشرفت های خود را ارزیابی میکنند،نیازها برای رشد آینده را شناسایی میکنند  و در مورد انتخابها برای رسیدن به این نیازها بحث میکنند.شرکت کنندگان همچنین خلاصه ی نوشته شده از راهکارهای کلیدی که در طی دوره ی آموزشی آموخته اند را دریافت میکنند.